Ontwikkel een flexibele houding tot relaties en situaties
Ieder heeft zo zijn of haar eigen voorkeur en aanleg qua houding en benadering tot relaties en situaties. Sommige mensen zijn meer geneigd om de leiding en initiatief te nemen. Anderen zijn meer geneigd te volgen. Ook hebben sommigen vooral de neiging zich te richten op wat ze niet willen en waar ze tegen zijn, terwijl anderen meer gericht zijn op wat ze wel willen en kunnen. Dit is waar de Roos van Leary meer inzage in geeft, met uiteenlopende mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling.
De Roos van Leary voor inzicht en reflectie
Regelmatig zien we nog dat mensen zich identificeren met welke houding ze vaak aannemen en hoe anderen daarop reageren, terwijl we eigenlijk de keuzevrijheid hebben om per situatie zelf onze houding en gedrag te bepalen.
De Roos van Leary laat ons qua houding en gedrag diverse mogelijkheden zien, die onderling duidelijke relaties hebben. Het model van Timothy Leary toont ons welke houding en gedrag we het meest herkennen, maar vooral ook hoe we hierin kunnen variëren. En ook hoe de ene houding de andere uitlokt. Zo kun je in de afbeelding met pijlen zien hoe een specifieke leiding nemende rol (vanuit boven) een directe relatie heeft tot een volgzame rol (vanuit onder). En andersom.
Voorkeuren en mogelijkheden
Iedereen heeft op bepaalde momenten enige voorkeur in eigen houding en gedrag. En toch is dit ook in sterke mate afhankelijk van de opstelling van anderen. In sommige situaties zal de één vooral de leiding nemen, terwijl de ander dan vooral geneigd is te volgen. In andere situaties, die meer gelijkwaardig zijn van aard, zullen rollen elkaar afwisselen. Dan neemt de ene persoon op een goed moment een leidende rol, terwijl diezelfde persoon op een ander moment meer een volgende rol aanneemt om anderen ruimte te geven. Het laatste scenario omschrijft een gezonde balans in ruimte geven en ruimte nemen.
De Roos van Leary in de basis
In de basis gaat de Roos van Leary uit van twee kernfactoren, waarop wij als mensen (vaak onbewust) onze houding en gedrag bepalen in het contact met elkaar. Dit zorgt ervoor dat wij ons op een bepaalde manier positioneren tegenover anderen.
Deze factoren worden op twee assen uiteengezet; één as die de factor dominantie weergeeft (van boven naar onder), en één as die de factor affiniteit aangeeft (van tegen naar samen). Hiermee ontstaan er vier kwadranten, die elk weer in tweeën verdeeld worden.
Belang van stijlvariatie
Door zelf bewust te variëren op de kernfactoren dominantie en affiniteit, kun je indirect ook de respons en het gedrag beïnvloeden van anderen. Daarmee heb je veel invloed op de impact en mogelijkheden binnen specifieke situaties en onderlinge persoonlijke relaties.
Iedere opstelling kent zo zijn eigen kwaliteiten. En dit kan bij overmaat ook mogelijke valkuilen in beeld brengen. Dat je behalve variatie, ook in stijl kunt doseren, is in die zin handig om rekening mee te houden.
De Roos van Leary in meer detail voor meer inzicht en opties
De Roos van Leary stelt dat een specifieke leiding nemende houding vanuit boven, een gerelateerde volgzame houding vanuit onder zal ontlokken. En andersom, zoals met pijlen in het model aangegeven. Tegelijkertijd zal een negatieve tegen-houding ook uitnodigen tot een tegen-houding met aversie bij anderen. Anderzijds zal een positieve samen-houding bij anderen uitnodigen tot een samen-houding met affiniteit.
Verkennen van persoonlijke drijfveren, voorkeuren en mogelijkheden
Bij NieuweDag wordt de Roos van Leary met name in personal coaching terloops toegepast. Vooral om meer inzicht te krijgen in persoonlijke drijfveren, voorkeuren, uitdagingen en mogelijkheden. Zo wordt dit model ook gecombineerd met DISC communicatiestijlen, de leerstijlen en ontwikkelfasen van Kolb, of de kernkwadranten van Ofman.
Het kan helpen om thema’s en overtuigingen vanuit meer perspectieven te bekijken en andere mogelijkheden te verkennen, binnen een specifieke context. Als een situatie erom vraagt, kan het soms ook meer concreet in beeld gebracht worden, eventueel met één of meer gerichte oefeningen.
Als we dieper ingaan op persoonlijke waarden en uitdagingen, kan bij NieuweDag via vraagstellingen eventueel ook gebruik gemaakt worden van andere modellen en technieken, zoals bijvoorbeeld; de elementen van zingeving in Ikigai, de logische niveaus van Dilts & Bateson, de theorie U van Scharmer, of de cirkel van bewustzijn en bekwaamheid.